Publicatiedatum: 6 november 2014
Reporter: Albert Hendriks - Friesland Holland Nieuwsdienst - www.friesnieuws.nl
Maria Louise, stammoeder van huidige koningshuis, wordt in 2015 groots herdacht
Duitse prinses zet 250 jaar na overlijden Leeuwarden en Oranjewoud wéér op de kaart als koninklijke verblijfplaatsen
LEEUWARDEN (NL) – Het bureau voor toerisme Friesland Holland haakt met arrangementen, perspublicaties en de website www.oranjenassau.info in op het Maria Louise jaar 2015. 9 april 2015 is het 250 jaar geleden dat de populaire uit Duitsland afkomstige prinses in Leeuwarden kwam te overlijden. Zij, een voorouder van Koning Willem Alexander, wordt van april tot en met november groots herdacht. Daar profiteren Leeuwarden en Oranjewoud en eigenlijk heel Friesland van. Niet alleen Nederlanders zijn fans van het Huis van Oranje, Duitsers nog meer!
Het toeristenbureau promoot al geruime tijd de Oranjeroute in Friesland, die in 2015 extra aantrekkelijk is met tal van activiteiten in de Friese hoofdstad. ‘De prinses van Europa’ heeft veel betekend voor de stad Leeuwarden en provincie Fryslân, maar ook voor de dynastie der Oranjes. Ze is een cruciaal persoon geweest in de geschiedenis van de Nassaus en de Oranjes en in het voorzetten van de lijn. Zij is de stammoeder van het huidige koningshuis Oranje-Nassau. Bovendien stammen alle huidige regerende vorsten in Europa, maar daarnaast ook vele voormalige koningen en keizers, van haar en haar man af.
Twintig jaar gouvernante van Friesland
Wat maakte Maria Louise tot een uniek persoon? Waarom is zij nu nog altijd zo bekend? Wat heeft haar leven voor haar tijd, voor haar omgeving, voor Friesland en voor Nederland betekend? Wat heeft haar dubbele regentschap in haar tijd en voor ons betekend? Het zijn vragen die de moeite waard zijn om bij stil te staan.
Maria Louise, prinses van Oranje-Nassau, geboren prinses van Hessen-Kassel, werd geboren te Kassel op 7 februari 1688 en overleed te Leeuwarden op 9 april 1765. Zij was getrouwd met stadhouder Johan Willem Friso uit het Huis Nassau-Dietz, tevens prins van Oranje. Johan Willem Friso was stadhouder van Friesland en Groningen. Hij stierf jong, toen hij in 1711 in het Hollands Diep verdronk. Maria Louise bleef achter met haar dochtertje, nog geen jaar oud, en zij was in verwachting van haar tweede kind, dat anderhalve maand later werd geboren. Hij werd de latere
stadhouder Willem IV, in 1747 benoemd tot algemeen erfstadhouder van de Republiek der Verenigde Nederlanden.
Maria Louise, 23 jaar oud, stond voor de schier onmogelijke opgave als jonge weduwe, een
Duitse prinses, met twee kinderen, om invulling te geven aan het stadhouderschap, als
gouvernante, als voogdes, min of meer als regentes voor haar zoontje zolang die
nog minderjarig was.
Pas toen Willem IV twintig jaar was, werd hij stadhouder van Friesland. Maria Louise was dus twintig jaar lang gouvernante van Friesland. Maria Louise moest tevens de belangen van het Huis Oranje in de Nederlanden goed zien te verdedigen. Bovendien moest zij het aanzien van de Oranjes, ondanks het stadhouderloos tijdperk in Holland en de overige gewesten, hoog zien te houden.
![]() |
![]() |
De Maria Louise kamer in keramiekmuseum Princessehof. |
Marijke Meu
Zij is in alle opzichten goed geslaagd in haar taken. Door haar houding wist zij ook respect
af te dwingen bij de Friese adel, bij de grietenijen en aan het Leeuwarder hof. Ook door
haar, wat vaak genoemd wordt, sociale belangstelling, haar eenvoud, wist zij menigeen
voor zich te winnen. Haar grote populariteit blijkt uit de liefkozende bijnaam “Marijke Meu” (Tante Marijke) die ze heeft gekregen. Onder die naam spreekt zij nog altijd tot de verbeelding.
Haar zoon Willem IV stierf in 1751, slechts 39 jaar oud, haar schoondochter Anna van
Hannover werd toen gouvernante over de gehele Republiek. Maar ook Anna stierf
voortijdig, in 1759. In Friesland werd Maria Louise nog een keer gevraagd om het
regentschap op zich te nemen, en nu voor haar kleinzoon, Willem V. In de geschiedenis is het volstrekt uniek dat een persoon, een prinses, eerst voor haar zoon en dan, vele jaren later, nog eens voor haar kleinzoon de bevoegdheden van het stadhouderschap waarneemt.
Maria Louise stierf in 1765, in Leeuwarden, waar zij grotendeels heeft gewoond. Eerst in het
Stadhouderlijk Hof (nu Fletcher hotel) en toen in haar weduwepaleis, Het Princessehof, nu een internationaal keramiekmuseum. Zij werd bijgezet in de grafkelder van de Grote of Jacobijnerkerk te Leeuwarden. 2015 is het 250 jaar geleden dat ‘Marijke Meu’ stierf. In Friesland wordt dan veel
aandacht aan haar en haar tijd besteed. Dat gebeurt door verschillende thema’s
rondom deze prinses te belichten, op heel verschillende wijze. Meer daarover de komende maanden op de website www.koninklijkfriesland.nl
Info arrangementen: www.frieslandtravel.com/nl/oranje-nassau-met-de-fiets
www.frieslandtravel.com/nl/fietsen/e-bike-test-arrangementen/batavus-e-bike-testarrangement-nr-5-tour-du-belvedere
Interessante publicaties over Maria Louise en de Oranje Nassaus in Friesland:
www.friesnieuws.nl/rubrieken/kunstroute-friesland/1263-unieke-blik-in-geheimzinnig-landhuis-van-friese-bankiers
www.oostfriesland.info/nl/nieuws/attracties/1467-tour-du-belvedere-spannende-ontmoeting-met-contrasten
nl.wikipedia.org/wiki/Maria_Louise_van_Hessen-Kassel
Koninklijke staten en stinzen:
Stadhouderlijk Hof, Leeuwarden: www.statenstinzen.nl/staten_en_stinzen.php
Huize Oranjewoud, Oranjewoud: www.statenstinzen.nl/staten_en_stinzen.php
Oranjestein, Oranjewoud: www.statenstinzen.nl/staten_en_stinzen.php
Info over museum met maquette van koninklijk paleis Oranjewoud:
www.willemvanharen.nl/web/
Info over museum op landgoed Oranjewoud:
www.museumbelvedere.nl/
![]() |
![]() |
Het programma van de festiviteiten van Maria Louise 2015. Klik voor vergroting |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Maria Louise ligt hier, in de Grote Kerk van Leeuwarden, begraven. |
![]() |
![]() |
Koninklijke straat, de Grote Kerkstraat in Leeuwarden. |
![]() |
![]() |
Huize Oranjewoud staat deels op de fundamenten van de koninklijke buitenplaats Oranjewoud. Dit landgoed en de omringende tuinen waren vroeger het domein van de Friese Nassaus. |
![]() |
|
Oranjeroute fietsen met E-bike: www.frieslandtravel.com/nl/oranje-nassau-met-de-fiets |